مسجد تاریخی شاه مشهد؛ مسجد هفتاد و دو تن

مسجد شاه مشهد فقط یک مسجد ساده نیست بلکه یک اثر تاریخی است که با معماری جذاب و بی‌نظیر خود هر کسی را شیفته خود می‌کند. این مسجد مقدس با ذوق و هنر معماران و هنرمندان طراحی و ساخته‌شده و اکنون به‌عنوان یک شاهکار معنوی و باستانی گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.
مسجد شاه در شهر مشهد قدمت طولانی دارد و تاریخ و فرهنگ اسلامی را نشان می‌دهد. این مسجد نه‌تنها مکانی برای عبادت است بلکه یادآور گذشته تاریخی و اسلامی کشور است. شما در شهر مشهد می‌توانید بناهایی با معماری اسلامی چون مسجد گوهرشاد، خواجه ربیع، آرامگاه پیر پالان‌دوز، گنبد سبز را در کنار سایر جاهای دیدنی چون کلیسای مسروپ مقدس، آرامگاه فردوسی، کوهسنگی، پارک وکیل‌آباد، چالیدره و غیره را مشاهده کنید.
سایت رزرو آنلاین هتل رهی نو شما را با این مسجد زیبای تاریخی آشنا می‌کند تا در سفر به شهر مقدس مشهد با شناخت کامل به تماشای مسجد شاه بنشینید. مساجد تاریخی میراث ارزشمندی هستند که باید از آن‌ها محافظت شود. این مسجدها نقش مهمی در حفظ و انتقال فرهنگ اسلامی دارند.

معرفی مسجد شاه مشهد

مسجد مقدس شاه مشهد معروف به مسجد 72 تن یک بنای مذهبی از دوره میرزا شاهرخ است که در قرن هشتم هجری بنا شد. این بنا در ابتدا مقبره و آرامگاه یکی از امیران دربار تیمور لنگانی، امیر غیاث‌الدین ملکشاه بود که با گذشت زمان گنبدی دوپوش، مناره و ایوان به آن اضافه شد و این مسجد زیبا پدید آمد.
معماری این مسجد، بنایی مربع شکل با گنبدی کروی و بدون صحن میانی روباز را شکل می‌دهد که هنر ایرانی اسلامی را بیان می‌کند. در کتیبه اصلی مسجد، روی یک زمینه آبی با حروف سفیدرنگ بزرگ فضایی با خط کوفی پرشده است.
این متن روی کتیبه قرار دارد:« یل الامیر ملکشاه عرج اهلل معارج دولته فی رجب سنه خمس و خماین و ثمان مائه الهجریه» متن فوق زمانی را بیان می‌کند که سلطان قطب‌الدین محمد بن بایستغر از خراسان رفته و ابوالقاسم بـابر بایسنغر جایگزین او شده است. مسجد باستانی شاه یکی از مساجد مهم و تاریخی ایران به‌حساب می‌آید که در سال 1310 هجری شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

معرفی مسجد-شاه-مشهد

مسجد شاه شهر مشهد کجاست؟

مسجد تاریخی شاه در خیابان خسروی و ابتدای بازار بزرگ مشهد قرار دارد که دسترسی به آن بسیار آسان است. با خودروی شخصی می‌توانید به میدان بیت‌المقدس بروید و از آنجا خود را به خیابان خسروی برسانید. پارکینگ‌های حرم نگرانی شما را برای جای پارک برطرف خواهد کرد.
برای بازدید از این بنای تاریخی که در نزدیکی حرم مطهر واقع شده است، می‌توانید از خودرو شخصی یا وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید. با اتوبوس‌های درون‌شهری مشهد هم می‌توانید این مسیر را بروید. همچنین با مترو در ایستگاه بسیج پیاده شوید و از آنجا با تاکسی یا اتوبوس خود را به میدان بیت‌المقدس برسانید و بقیه مسیر را پیاده‌روی کنید.

معماری مسجد تاریخی شاه مشهد

مسجد شاه در نیم کیلومتری غرب حرم امام رضا (ع) قرار دارد که وسعتی حدود 660 مترمربع را شامل می‌شود. ایوانی در وسط مسجد قرار دارد که دو غرفه در اطراف ایوان و دو مناره زیبا در کنار غرفه‌ها ساختار کلی مسجد را شکل می‌دهد.
ایوان‌ها، غرفه‌ها و مناره‌ها با هنر کاشی‌کاری دوران تیموری و صفوی زیبایی منحصربه‌فردی را به مسجد می‌دادند که امروزه متأسفانه بسیاری از آن‌ها از بین رفته‌اند. این قسمت اصلی مسجد بخش مهمی از آن به‌حساب می‌آید که به فضای گنبددار مرکزی راه دارد. برای رفتن به فضاهای جانبی گنبد از چهار سر در ورودی نما می‌توان اقدام کرد.
مسجد شاه، شاهکاری ماندگار از زمان تیموریان است که در دو گوشه بنای آن دو مناره باشکوه قرار دارد که قسمت‌های بالایی آن اکنون از بین رفته است. پیش‌آمدگی سراسری قسمت پایین دیوار مسجد معنوی شاه مشهد از سنگ ساخته‌شده که ارتفاعی حدود 15 سانتی‌متر در نمای جلو مقبره دارد.
با تماشای ایوان این مسجد بی‌نظیر چشمتان به نام معمار آن یعنی احمد بن شمس‌الدین تبریزی خواهد خورد. سبک معماری مسجد شباهت زیادی به مسجد مظفریه تبریز دارد که با کاشی‌کاری ممتاز تزئین و آراسته‌شده است. مسجد مقدس شاه یک صحن بزرگ، یک ایوان اصلی، دو مناره و یک گنبد مرکزی دارد. در صحن آن شاهد کاشی‌های آبی و سفید خواهید بود. ایوان اصلی و مناره‌های مسجد تزئینات گچ‌بری و کاشی‌کاری‌های زیبا دارد. گنبد مسجد کاشی‌های آبی و سفید دارد که نمایانگر نقوش اسلامی ایرانی است.

صحن مسجد

صحن مسجد شاه یکی از جاهای دیدنی مشهد ابعاد ۳۵ در ۴۵ متر دارد. در اطراف صحن، حجره‌های متعددی قرار دارد که درگذشته به‌عنوان محل اسکان طلاب و زائران استفاده می‌شد.

گنبد

گنبد مسجد شاه مشهد در مرکز صحن قرار دارد. این گنبد دارای ارتفاع 15 متر و قطر ۳۰ متر است. در بالای آن، کتیبه‌ای به خط ثلث قرار دارد که نام و القاب امیر غیاث‌الدین کرت را نشان می‌دهد.

گنبد-مسجد-شاه-مشهد

ایوان اصلی

ایوان اصلی مسجد در ضلع جنوبی صحن قرار دارد. این ایوان دارای ابعاد ۱۵ در ۲۵ متر است. در بالای ایوان، کتیبه‌ای به خط ثلث قرار دارد که تاریخ ساخت مسجد را نشان می‌دهد.

مناره‌ها

مناره‌های مسجد تاریخی شاه در دو گوشه شمالی صحن قرار دارند. این مناره‌ها دارای ارتفاع ۳۰ متر هستند. در بالای هر مناره، کتیبه‌ای به خط ثلث قرار دارد که نام و القاب امیر غیاث‌الدین را نشان می‌دهد.

کشف سرداب مسجد معنوی شاه مشهد

در تاریخ ۲۶ دی‌ماه ۱۴۰۱ خورشیدی، در جریان عملیات مرمت و بازسازی مسجد شاه ، سرداب زیرزمینی بزرگی در زیر صحن مسجد کشف شد. این سرداب مساحت حدود ۳۰۰۰ مترمربع دارد و گفته می‌شود که به دوره صفویه، قرن دهم هجری قمری، بازمی‌گردد.
سرپرست تیم مرمت مسجد 72 تن مشهد، در خصوص کشف این سرداب گفت:
«در جریان عملیات مرمت و بازسازی مسجد شاه، در زیر صحن مسجد، حفره‌ای کوچک مشاهده شد. در بررسی‌های اولیه مشخص شد که این حفره، ورودی یک سرداب زیرزمینی بزرگ است. پس از برداشتن خاک و سنگ‌ها از روی ورودی سرداب، موفق به کشف این سرداب بزرگ شدیم.»

دیدنی‌های نزدیک مسجد 72 تن مشهد

شما می‌توانید پس از بازدید از مسجد زیبا 72 تن مشهد، از سایر جاهایی دیدنی نزدیک به آن دیدن کنید.

موزه مردم‌شناسی

موزه مردم‌شناسی مشهد در یک حمام تاریخی به نام حمام مهدی قلی بیک یا حمام شاه واقع شده است. این موزه در سال ۱۳۸۵ تأسیس شد و به نمایش فرهنگ و آداب‌ورسوم مردم خراسان اختصاص دارد. گرمابه مهدی قلی بیک که به گرمابه شاه نیز معروف است، یکی از آثار تاریخی مهم شهر مشهد است.

این گرمابه در دوره صفویه، در قرن نهم هجری قمری، ساخته شد و در حال حاضر در ابتدای بازار بزرگ، جنب مسجد شاه، قرار دارد. موزه مردم‌شناسی مشهد، با نمایش اشیایی ازجمله لوازم حمام، سماورهای زغالی، قندیل، ظروف، آبخوری و عکس‌های قدیمی، به معرفی فرهنگ و آداب‌ورسوم مردم خراسان می‌پردازد.

مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر مشهد و ایران است. این مسجد در دوره تیموریان، در قرن نهم هجری قمری، توسط گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ تیموری ساخته شد. مسجد گوهرشاد به دلیل قدمت تاریخی، سبک معماری و زیبایی‌های هنری، یکی از مهم‌ترین آثار باستانی ایران و جهان محسوب می‌شود. این مسجد سالانه پذیرای میلیون‌ها گردشگر از سراسر ایران و جهان است.

آرامگاه نادرشاه افشار

آرامگاه نادرشاه افشار یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی مشهد به‌حساب می‌آید. این آرامگاه در دوره پهلوی اول، در سال ۱۳۴۲ خورشیدی، به دستور رضاشاه و به طراحی هوشنگ سیحون ساخته شد. آرامگاه نادرشاه در باغ‌موزه نادری در شهر مشهد واقع شده است. این آرامگاه شامل یک سکوی دوازده پله‌ای، محل گور، پوششی خیمه مانند بر روی قبر، سکویی مرتفع در مجاور قبر با مجسمه نادرشاه سوار بر اسب و سه تن دیگر در پی او، یک غرفه فروش کتاب و دو تالار برای موزه است.

هتل‌های مشهد در نزدیکی مسجد شاه

تماشای مسجد شاه شما را با شکوه و عظمت هنر معماران گذشته مواجه می‌کند و معماری تاریخی اسلامی ایران را در عرصه نمایش می‌گذارد. در حوالی حرم جاهای دیدنی و تاریخی زیادی وجود دارد و مراکز خرید متنوعی را برای خرید انواع محصولات و سوغات می‌توانید بیابید.
پس همان اطراف حرم بهترین فضا برای اقامت به‌حساب می‌آید. هتل قصر طلایی مشهد گزینه‌ای عالی است که می‌توانید داشته باشید. هتل پنج ستاره قصر طلائی در خیابان امام رضا (ع) قرار دارد که در ساختمان 20 طبقه خود، چشم‌اندازی عالی از حرم امام رضا (ع) و شهر مشهد به شما خواهد داد.
شما می‌توانید در یکی از 358 اتاق و سوئیت این هتل اقامت کنید و از امکانات یخچال، دراور، اینترنت، مبلمان، چای‌ساز، تلفن، تلویزیون، صندوق امانات و غیره بهره ببرید. با اقامت هتل گلدن پالاس شما از رستوران‌های بیرون هتل بی‌نیاز خواهید شد. در رستوران ترنم در فضای سنتی می‌توانید انواع غذای ایرانی را سفارش دهید.
رستوران روباز بارگاه به شما چشم‌اندازی زیبا از حرم می‌دهد. رستوران پنج قاره زوشا هتل یکی از لوکس‌ترین رستوران‌های مشهد به‌حساب می‌آید. کافه لابی، لانژ و آتریوم مینوتا فضایی آرام و مناسب را در اختیار مهمانان خود قرار می‌دهد و یک اقامت لاکچری را به شما هدیه می‌دهد.

هتل-قصر-طلایی-مشهد

کلام پایانی

مسجد شاه در شهر مقدس مشهد یادگار دوران تیموری یکی از بناهای تاریخی این شهر به‌حساب می‌آید. با ورود به این مسجد زیبا متوجه خواهید شد که مردمان گذشته با ابزار و وسایل ساده چه شاهکار‌های ماندگاری خلق کرده‌اند.
این مسجد در نزدیک حرم قرار دارد و شما پس از زیارت امام رضا (ع) می‌توانید از این اثر منحصر‌به‌فرد دیدن کنید. این گنجینه تاریخی و فرهنگی با نمایش جلوه‌های هنری و باورهای مردمان گذشته شما را با تاریخ اسلامی کشور آشنا می‌کند. پس لازم است از آن با دقت و حساسیت بالا حفاظت شود.