ایران، سرزمین تنوع و رنگهای بینظیر است؛ نه تنها در فرهنگ و طبیعت، بلکه در غذاهای سنتی و محلیاش. هر شهر و هر منطقه، با تاریخ و سبک زندگی خاص خود، غذایی دارد که به آن شهر هویت و شهرت میبخشد. از کوفته تبریزی در شمال غرب گرفته تا شیشلیک شاندیز مشهد، از فسنجان و قرمه سبزی محبوب تهران و شمال کشور تا بریانی اصفهان، هر لقمه از این خوراکها طعم زندگی و سنت را در خود دارد.
در این مقاله، با سفری دلچسب در شهرهای ایران و غذاهای محلی و سنتی هر منطقه همراه شما هستیم؛ غذاهایی که هر کدام داستانی برای گفتن دارند و تجربهشان، فراتر از صرف یک وعده غذایی است. اگر دوست دارید با لذت چشیدن طعم واقعی ایران آشنا شوید، این راهنما برای شما نوشته شده است.
شهر | غذای معروف |
---|---|
تبریز | کوفته تبریزی |
گیلان | باقلا قاتق، میرزا قاسمی، کباب ترش |
چهارمحال و بختیاری | کباب بختیاری |
کرمانشاه | کباب دنده، خورشت خلال بادام، آش سورانه |
آذربایجان شرقی (بناب) | کباب بناب |
شیراز | کلم پلو، شیرازی پلو، یخنی نخود، لوبیا پلو، اشکنه، هویج پلو، کوفته هلو، قورمه به، شکر پلو |
یزد | آش انار، آش کدو، آش آبغوره، آش شولی، خورشت بهآلو |
قزوین | قیمه نثار |
اصفهان | بریانی |
خوزستان (اهواز) | قلیه ماهی، دال عدس، میگو پلو، رنگینک، فلافل |
مشهد | شیشلیک |
همدان | آبگوشت قورمه، آش آماج |
تبریز و کوفته هاش!
تست کردن غذاها را از معروفترین، پرطرفدارترین و هچنین پر فوت و فنترین غذای ایرانی آغاز میکنیم. این شما و این هم کوفته تبریزی!
یکی از معروف ترین غذای محلی تبریز کوفته است. شاید کوفته را بتوانید در هر نقطهای از ایران و هرجایی که هستید میل کنید اما کوفتههای تبریزی یک شیوه درست کردن خاصی دارند، که کوفتههای دیگر ندارند. به صورت کلی بگویم، برای آماده کردن کوفته، گوشت را در یک هاون سنگی میکوبند و بعد سبزیجات و لپه را به آن اضافه میکنند. در انتها گردو و آلوخشک را داخل کوفته قرار میدهند و پس از تزئین با پیاز داغ و زرشک آماده سرو میشود. فوت کوزهگری این غذا در همان سبزیجات مخصوص و تعداد تخممرغ استفاده شده برای جلوگیری از وا رفتن کوفته است. که طعم آن را فوقالعاده میکند.
گیلان و باقلا قاتق!
میرزا قاتق ترش غذای جدیدی نیست! همه شما شاید بخشی از آن را تجربه کرده باشید. همان میرزاقاسمی، باقلاقاتق و کباب ترش که از جمله غذاهای محلی گیلان و بسیار معروف این شهر است. نمیشود که شما به گیلان سفر کنید و کباب ترش را که در رب انار و ادویه غلتیده شده است، مزه نکنید. اگر به بادمجان حساسیت نداشته باشید، میرزا قاسمی که عطر بادمجان کباب شده از آن بلند میشود، میتواند گزینه مناسبی برای پیش غذا باشد. اگر برای ناهار باقلاقاتق را انتخاب کردید، آن را با ترشی و زیتون میل کنید.
چهار محال و کباب بختیاری
اگر از علاقهمندان به انواع کبابهای خوشمزه هستید، پس از بازدید از جاذبههای دیدنی چهارمحال و بختیاری، لذت خوردن یک کباب بختیاری اصیل که به دست خود بختیاریها طبخ شده باشد، میتواند انرژی دوبارهای به شما ببخشد. البته، برای چشیدن طعم این غذای لذیذ نیازی نیست حتماً به چهارمحال و بختیاری سفر کنید، چرا که در شهرهای زیادی، این کباب طبق همان دستور اصیل طبخ میشود. در میان غذاهای شهرهای مختلف ایران، کباب بختیاری جایگاه ویژهای دارد و یکی از پرطرفدارترین غذاهای سنتی محسوب میشود. پیشنهاد می کنیم هنگام بازدید از این شهر، به هتل های شهرکرد مراجعه کنید.
کرمانشاه و کباب دندهاش
همه میدانند زادگاه و یکی از بهترین غذاهای محلی کرمانشاه کباب دنده کرمانشاه است (حتی اگر نمیدانستید، در حال حاضر دیگر میدانید!) دنده گوسفندی که با مدل کرمانشاهی طبخ شود با کباب دنده در هیچ جای ایران نمیتوان مقایسه کرد. اگر از دنده کبابی صرف نظر کردید یا به رستورانی رفتهاید که این غذا را تمام کرده بود، میتوانید خورشت خلال بادام یا آش سورانه را تجربه کنید.
آذربایجان و کباب بناب اش
اگر از طرفداران پر و پا قرص کباب هستید، کباب بناب به مزاجتان بسیار سازگار است. کباب بناب همانند کباب کوبیده معمولی است اما در حجم و اندازه بسیار بزرگتر. اگر به تبریز و آذربایجان شرقی سفر کردید، حتماً از کبابهای بناب آن جا دلی از عزا در بیاورید. پشیمان نخواهید شد.
شیراز و کلم پلوهاش!
کلم پلو، مخاطب خاص خودش را دارد. این غذا که از کلم قمری و سبزیهای مخصوص و گوشت چرخ کرده درست میشود، سرشار از مواد مغذی بوده و مخصوص شیرازیها است. این غذا هم اگرچه در همه جا طبخ میشود، اما زادگاه آن شهر شیراز بوده است. این غذا یکی از غذاهای پرطرفدار گردشگران شیرازی است. برای میل کردن این غذا سالاد شیرازی را هم انتخاب کنید تا ترکیب فوقالعادهای را تست کنید. شیرازی پلو، یخنی نخود، لوبیا پلو، اشکنه، هویج پلو، کوفته هلو، قورمه به، شکر پلو از دیگر غذاهای معروف شیرازی است. این غذا را باید در جاهای دیدنی شیراز میل کنید تا بیشترین لذت را از کلم پلو ببرید.
یزد و آشهاش!
اگر هوس خوردن آش در سرتان موج میزد سری به یزد بزنید. انواع و اقسام آشها را میتوانید در این شهر پیدا کنید. آش انار که در طبخ آن گوشت هم استفاده میشود، آش کدو که برای افراد دیابتی بهترین غذا است، آش آبغوره، آش شولی که یکی از محبوبترین آشهای این شهر است.
خورشت بهآلو غذای دیگری از مردم خونگرم یزدی و یکی از بهترین غذاهای محلی یزد است. اگر از طرفداران خوردن غذای ملس هستید، حتماً بهآلو را تجربه کنید. ترکیبی از آلو و به، به همراه شکر و آبلیمو و مغز ران و لپه، ادویه بوده و در آخر به رنگ گلبهی خوشرنگی در میآید.
قزوین و قیمه نثاراش!
این یک قیمه معمولی نیست. اگر میخواهید از غذای مجلسی قزوینیها که در مجالس عروسیشان طبخ میشود میل کنید، قیمه نثار را انتخاب کنید. قیمه نثار به جز لپه، همان مواد قیمه خودمان را دارد که موادی همچون زرشک، خلال بادام و پسته، شکر، زعفران و ادویه به آن اضافه میشود.
اصفهان و بریانی اش!
در کنار رود زاینده رود که قدم بر میدارید، پس از تماشای مکانهای دیدنی این شهر زیبا، بوی بریانی مستتان میکند. خوردن ترکیب گوشت گوسفندی و جگر سفید به همراه ادویههای مخصوص، اتفاقهای خوب روزتان را تکمیل میکند. بریانی از غذاهای سنتی نصف جهان است. ترکیب این غذای چرب و خوشمزه با دوغ تازه که عطر نعنایش به مشام میرسد و نون سنگک داغ، مزه دلچسباش را برای همیشه زیر زبانتان خواهد گذاشت.
خوزستان و قلیه ماهی هاش!
اگر به اهواز یا خوزستان سفر کردید، از فرصت بدست آمده استفاده کرده و غذاهای خاص این منطقه را بچشید. قلیه ماهی یکی از غذاهای معروف مردم خونگرم و مهماننواز خوزستان است که همانطور که از اسمش پیداست، با ماهی و سبزیجات مخصوصی درست میشود که عطر خوشبوی آن اشتهای شما را برای چشیدن طعم بینظیرش تحریک میکند. دال عدس، میگو پلو و رنگینک از دیگر غذاهای خوش طعم جنوب کشورمان است. البته امکان ندارد شما به اهواز بروید و بتوانید از فلافلهای عربی نشین اهواز، غافل شوید. اگر علاقهمند به تجربه غذاهای منحصر به فرد دیگر هستید، پیشنهاد میکنیم غذای محلی جنوب را امتحان کنید.
مشهد و شیشلیک هاش!
در مناطق شاندیز و ترقبه که قدم میگذارید، حتماً شیشلیک را امتحان کنید. بهترین و خوشمزهترین شیشلیکهای ایران، در همین نواحی ترقبه و شاندیز طبخ میشود. برای کیفیت شیشلیک دو نکته را باید در نظر داشته باشید که این دو نکته را مشهدیها به خوبی رعایت کردهاند. نکته اول اینکه گوشت شیشلیک تازه باشد (گوشت مانده که تا دلتان بخواهد در همین تهران خودمان پر است) و نکته دیگر اینکه شیشلیک خشک نشده باشد و اصطلاحاً کمی آبدار از روی زغال برداشته باشند. جالب است بدانید شیش از کلمه ترکی به نام سیخ گرفته شده است و شیشلیک هم همان گوشت کباب شده به سیخ کشیده شده است.
همدان و آبگوشت قورمه هاش
اگر به دنبال طعم متفاوتی از آبگوشت و قرمه سبزی هستید، حتماً آبگوشت قورمه را تجربه کنید. در اصل ترکیب آبگوشت و قورمه سبزی مزهای متفاوت به وجود آورده است که به مزه مزه کردن این غذا میارزد. البته اگر در همدان به دنبال غذاهای سنتی و معروف هستید، آش آماج هم گزینه دیگری برای تست است. آش آماج علاوه بر موادی که در آش استفاده میشود، از نوعی خمیر نامنظم نیز در آن استفاده میشود که پس از خشک شدن روی حرارت، در آش از آن استفاده میکنند.
قرمه سبزی و عطر بینظیرش!
اگر اهل غذاهای سنتی ایرانی باشید، قطعاً قرمه سبزی را میشناسید. این خورشت محبوب، با ترکیبی از سبزیجات معطر، لوبیا و گوشت درست میشود و هر لقمهاش طعم بینظیر و خاصی دارد.
شاید در شهرهای مختلف ایران سبکهای متفاوتی از قرمه سبزی وجود داشته باشد، اما اصل آن به تهران و مناطق شمالی کشور برمیگردد. فوت و فن این خورشت در توازن سبزیجات، میزان ادویه و زمان پخت گوشت نهفته است، که باعث میشود طعمش هر بار تازه و خوشمزه باشد.
فسنجان و طعم مجلسی ایرانی
اگر به دنبال غذایی هستید که هم مجلسی و شیک باشد و هم اصیل و سنتی، فسنجان انتخابی بینظیر است. این خورشت با ترکیب گردو، رب انار و گوشت (مرغ یا گوشت قرمز) طعمی شیرین و ترش ملایم ایجاد میکند که هیچ غذای دیگری توان رقابت با آن را ندارد.
فسنجان معمولاً در تهران و شمال ایران سرو میشود و از غذاهای محبوب در مراسم و مهمانیها است. نکته مهم آن است که نسبت گردو و رب انار و زمان پخت گوشت، راز خوشمزگی این خورشت است.
سوالات متداول
1. غذاهای معروف شهرهای ایران کدامند؟
غذاهای معروف شهرهای ایران شامل طیف گستردهای از خوراکهای سنتی و خوشمزه هستند که هر کدام ریشه در فرهنگ و تاریخ آن منطقه دارند. از جمله این غذاها میتوان به کوفته تبریزی از تبریز، باقلاقاتق از گیلان، کباب بختیاری از چهارمحال و بختیاری، کباب دنده از کرمانشاه، کلمپلو از شیراز، بریانی از اصفهان، قلیه ماهی از خوزستان و شیشلیک از مشهد اشاره کرد.
2. کدام شهرهای ایران به داشتن غذاهای محلی خاص شهرت دارند؟
تقریباً تمام شهرهای ایران غذاهای خاص و منحصربهفرد خود را دارند. برخی از غذاهای شهرهای مختلف ایران بهطور ویژه شناختهشدهتر هستند، مانند کباب بناب در آذربایجان شرقی، قیمه نثار در قزوین، آش شولی در یزد، خورشت خلال بادام در کرمانشاه، و خورشت فسنجان در مناطق مختلف کشور که هر کدام طعم و ویژگی خاص خود را دارند.
3. بهترین غذاهای محلی شهرهای ایران برای گردشگران خارجی کدامند؟
برای گردشگران خارجی، برخی از غذاهای محلی شهرهای ایران جذابیت بیشتری دارند. غذاهایی مانند قورمهسبزی، قیمه، فسنجان، دیزی، زرشکپلو با مرغ، و جوجهکباب از گزینههای محبوب و پرطرفدار محسوب میشوند. علاوه بر این، کباب دنده کرمانشاهی، کباب بختیاری، و شیشلیک شاندیز مشهد از جمله کبابهای لذیذی هستند که گردشگران علاقه زیادی به امتحان کردن آنها دارند.