باغ دولت آباد یزد بنایی با بلندترین بادگیر جهان
این باغ نمونهای ستودنی از تفرجگاه های ایران است که هر بینندهای را مسحور خود میسازد. این مکان از جمله قدیمیترین باغهای ایران است که در تاریخ 23/12/1346 خورشیدی در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. باغ دولت آباد یزد در گوشه گرم و سوزانی از میهن به شکل اعجاب‌آوری با زیبایی و طراوت قد کشیده است. درختان سرو و کاج این باغ کهن داستان رهگذرانی را در سینه دارند که از زمانهای دور تا امروز بر آنها تکیه زدهاند. بهاران این باغ با بوی خوش گلهای سرخ عطرآگین شده است. اینجا شکوه و زیبایی حد و مرزی ندارد. گویی جهان در پی شوخ طبعی دیرینهاش قصد کرده تا گرمای داغ کویر را به سخره بگیرد. این جا قلمرو تاریخ و زندگی است.
باغ دولت جهانی آباد یزد یکی از 9 باغ ایرانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو است که در بلوار دولت آباد شهر یزد واقع شده است. برای بازدید از این تفرجگاه زیبا، ابتدا لازم است تا به شهر تماشایی و پرجاذبه یزد سفر کنید. باغ دولت آباد در یزد در زمینی با وسعت 40000 متر مربع گسترده شده است. عمارت و سازههای باغ تاریحی دولت آباد یزد در اطراف قرار دارند و محوطه باغ در میان این سازهها تعبیه شده است. باغ دولت آباد یزد از چهار ساختمان اصلی تشکیل میشود. در حال حاضر، تنها چهل هزار متر مربع از این باغ از گذشتگان برای ما به جا مانده است. این باغ از دو سطح مستطیلی شکل تشکیل شده که با ابعاد 116 در 274 متر و 104 در 278 متر، عمود بر یکدیگر واقع شدهاند. فضاهای یاد شده در اصل، قسمتهای اندرونی و بیرونی باغ را ایجاد کرده‌اند. این باغ در گذشته محل سکونت و حکمرانی حاکمان وقت بوده و بعدها برای مدتی طولانی خالی از سکنه باقی مانده است.
آدرس باغ دولت آباد یزد و مسیر دسترسی
باغ دولت آباد در مرکز شهر یزد و در بلواری به همین نام واقع است. دسترسی و مسیر باغ با استفاده از وسایل نقلیه عمومی مانند تاکسی، اتوبوس و البته، اتومبیل شخصی امکان پذیر است. بهترین راه دستیابی به باغ با اتوبوس این است که خط پایانه امام خمینی-پایانه دولت آباد را انتخاب کنید و به سه راه شحنه بروید. پس از پیاده شدن در ایستگاه میتوانید مسیر 10 دقیقهای خیابان رجایی، خیابان معلم تا باغ را پیاده روی کنید. در صورت استفاده از اتومبیل شخصی، بهتر است بدانید که یکی از درهای باغ که ورودی اصلی این باغ به حساب میآید در خیابان شهید رجایی قرار دارد و در دیگر آن هم در بلوار دولت آباد واقع است. اغلب، عبور و مرور از در اصلی مجموعه صورت میگیرد.
ساعت بازدید باغ دولت آباد یزد
ساعت کاری باغ دولت آباد یزد در شش ماهه نخست سال، همه روزه به صورت یکسره از ساعت 8:00 صبح تا 21:00 شب امکان‌پذیر است. این باغ زیبا در نیمه دوم سال، همه روزه به صورت یکسره از ساعت 7:00 صبح تا 22:30 شب پذیرای بازدید کنندگان خواهد بود. هزینه ورود و قیمت بلیط باغ دولت آباد یزد برای اتباع ایرانی 5000 تومان و برای اتباع غیر ایرانی 20000 تومان در نظر گرفته شده است.
پلان باغ تاریخی دولت آباد یزد
این باغ در واقع مجموعهای از عمارتها و بناهایی تاریخی و دیدنی است که از بخشهای گوناگونی تشکیل شده است. بخش بیرونی، مکانی برای برگزاری مراسم دولتی، رویدادهای ورزشی و ارائه فرامین حکومتی بوده است. بخش درونی، قسمتی متمایز بوده و منزلگاه خانوادگی ساکنان عمارت به شمار میرفته است. گذر از بخش بیرونی به باغ درونی از طریق گذرگاهی امکان پذیر بوده که بر هر سر آن عمارتی بنا شده است. یک سر این گذرگاه به عمارت سردر و سر دیگر آن به عمارت هشتی راه دارد. ساختمان هشتی یا بادگیر تابستانه در اصل، مهمترین بنای این باغ است که در ضلع جنوبی قرار دارد. این ساختمان از دو طبقه تشکیل شده و شبیه یک هشت ضلعی است. بنای بهشت آیین یا ساختمان زمستانی به طور دقیق در مقابل بنای هشتی قرار دارد. ساختمان بهشت آیین در واقع مرز میان باغ اندرونی و بیرونی است. عمارت سردر در حد فاصل هشتی و اقامتگاه زمستانه یا همان بهشت آیین و در بخش بیرونی قرار گرفته است. باغ دولت آباد یزد بنای اصلی باغ بهشت آیین به شمار میرود و در دو طبقه احداث شده است. از جمله بخشهای دیگر این باغ میتوان به ساختمان سردر اصلی، سردر جنوبی، بازارچه، دو برج دیدبانی، انبار عمومی و دیوانخانه اشاره کرد.
ارتفاع بادگیر باغ دولت آباد در یزد
این باغ دارای یک بادگیر از جنس خشت است که با ارتفاع 33.8 متر به عنوان بلندترین بادگیر خشتی جهان به حساب میآید. این بادگیر، سازهای هشت ضلعی است که به صورت یک منشور ساخته شده است. آب نما یا حوضی هم در پای این بادگیر تعبیه شده است. چنین معماری هوشمندانهای موجب میشود که بادگیر بتواند جریان هوا را به راحتی به بخشهای زیرین هدایت کند. با این روش، هوای گذر کرده از تن بادگیر به سطح آب میرسد و خنک میشود. به این ترتیب، جریان هوای خنک، داخل بنای باغ را نیز از لطف خود بینصیب نمیگذارد و خنکای خود را به آن میبخشد. این باغ به همراه بادگیر و قناتی که در دل خود دارد یکی از بهترین جاهای دیدنی یزد است و از عجایب معماری کهن ایران به شمار میرود.
یزد نیز مانند سایر نقاط ایران در طول تاریخ حکمرانان و فرمانروایان زیادی را به خود دیده است. محمد تقی خان بافقی، سر سلسله خاندان خوانین یزد، معروف به خان بزرگ هم یکی از همین والیان بوده که در دوره حکومت افشاریه بر یزد فرمان میرانده است. وی در اواخر حکومت افشاریه یعنی در حدود سال 1160 هجری قمری این باغ و بادگیر آن را بنا کرد. پس از او حاکمان وقت دیگری از جمله شاهرخ میرزا و کریم خان زند نیز در عمارت باشکوه این باغ مسکن گزیدند. در دوران فرمانروایی زندیه این باغ با نام هشت باغ دولت آباد شهرت یافت. با فرارسیدن دوران سردمداری قاجاریه، شهر یزد وسعت بیشتری یافت و به این ترتیب، باغ دولت آباد یزد به دروازه چهار منار رسید. در زمان حکومت پهلوی با افزایش جمعیت و گسترش ساخت و ساز، این باغ به تدریج در قلب یزد جای خود را باز کرد. پس از قاجاریه، باغ تاریخی دولت آباد یزد سالیان سال خالی از سکنه باقی ماند. اما سرانجام دفتر حفاظت از آثار باستانی ایران متولی مرمت این بنای تاریخی و بادگیر آن شد و در سال 1348 عملیات بازسازی آن را آغاز کرد.
پوشش گیاهی باغ تاریخی دولت آباد یزد
این باغ زیبا با درختان سایه گستر سرو و کاج و درختان پر ثمر گیلاس و انار و انگور آذین بندی شده است. گذرگاههای میان ساختمانها با گیاه شبدر مفروش است. بوتههای گل سرخ نیز برای خود عالمی دارند و در نقاط مختلف این باغ در ردیفهای متعددی صف کشیدهاند. این باغ علاوه بر آن چه که گفته شد مزین به حوضها و آبنماهایی است که شمهای از طراوت را در معرض دید بازدید کنندگان قرار میدهند. از حوض مرمری زیر عمارت هشتی گرفته تا حوض میان بنا و سه حوض بخش شاه نشین همگی دست در دست هم آب، مایع حیات را در رگ و پی این عمارت با شکوه به گردش درمیآورند. بهتر است قبل از سفر خود به یزد و بازدید از این باغ زیبا یکی از هتل های یزد با قیمت مناسب را رزرو کنید و شب را در این باغ قدم بزنید. هیچ عجله ای برای رفتن نداشته باشید چراکه شب هنگام نیز درخشش فانوس بر جای جای باغ دولت آباد انسان را مسحور میکند. گویی بر آسمانی پر ستاره قدم گذاشتهای و هر آینه خواهی توانست ستاره اقبالت را از این عرصه درخشنده بچینی.
جاهای دیدنی یزد | جاذبه ها و تفریحات یزد با عکس و آدرس
قنات باغ دولت آباد یزد
بدیهی است که برای ایجاد یک باغ وجود آب از هر چیزی مهمتر است. بنابراین، محمد تقی خان بافقی در آغاز ساخت باغ دولت آباد یزد و بناهای آن یک قنات را با طول تقریبی 65 کیلومتر احداث کرد. این قنات وظیفه داشت تا آب مهریز را به باغ دولت آباد منتقل کند. با وجود آب، افزودن مجموعه بناها، حوضها و آبنماها و نیز کاشت گیاهان و درختان امکان پذیر شد. علاوه بر اینها او به حفر چاهی در ضلع شرقی باغ اقدام کرد و در مجاورت چاه و منبع آب، آب انباری در نظر گرفت تا بتواند در مواقع ضروری نیاز باغ را تأمین کند. حوض مرمرین زیر بادگیر عمارت هشتی در بدو ورود نظر بیننده را به خود جلب میکند. آب این حوض از طریق آبراهی به یک حوض دیگر میرسد که در وسط عمارت قرار گرفته است. سپس، به سمت حوضهای مستطیلی و سه گانهای جاری میشود که در شاه نشینهای باغ تعبیه شدهاند. در ادامه، آب روان تا نزدیکی اتاقها جریان مییابد و پس از آن وارد حوض کوچکی میشود و چرخ زنان خود را به آبنمای باشکوه باغ میرساند. پس از این سفر شگفت انگیز، آب از آبراه زیرین عمارت سردر عبور میکند و به استخر بهشت آیین راه مییابد. این استخر یک سازهی 12 ضلعی است که در ضلع شمالی عمارت قرار دارد. در این جا هم آب روان حرکت خود را از سر میگیرد و به سوی استخرهای مستطیل شکلی جریان مییابد که در سه سمت مجزا واقع شدهاند. از این پس آب برای مصارف کشاورزی به سمت باغات جریان خود را ادامه میدهد.
امکانات رفاهی مجموعه باغ دولت آباد یزد
باغ جهانی دولت آباد یزد دارای کافی شاپ و رستورانی است که با ارائه اغذیه و نوشیدنیهای مناسب در خدمت میهمانان است. کافه رستوران باغ دولت آباد در واقع مطبخ قدیمی باغ است که پس از مرمت و بازسازی برای این کار در نظر گرفته شده است. اندکی آسودن در این کافه رستوران خاطرهای دلنشین را در ذهن شما به یادگار خواهد گذاشت. تالار آیینه یکی از بناهای بخش بیرونی این مجموعه و از جمله ساختمانهایی است که در سال 1348 مورد بازسازی قرار گرفت. این عمارت زیبا با عمارت تهرانی قرینه است. سقف عمارت آیینه در سالهای اخیر دچار مشکلاتی بوده است. با این حال، خبر خوب این است که به تازگی به دست استادکاران ماهر مرمت شده و برای بازدید گردشگران آماده است.
اقامت در هتل داد یزد، هتل مشیرالممالک یزد و هتل پارسیان صفائیه یزد را از دست ندهید
