آنچه امروز به عنوان آسیاب‌های آبی شناخته می‌شود مجموعه‌ای از سازه‌های آبی است که در گذشته به عنوان آب‌بند و آسیاب استفاده می‌شدند. این مجموعه در ارتباط با جریان دایمی رود دز و هم‌زمان با شکل‌گیری هسته ساسانی، شهر در بستر رودخانه ساخته شده و در دوره‌های بعدی توسعه شهر به فراخور نیاز ساکنین جدید شهر توسعه یافته است. پیشینه تاریخی آسیاب‌های آبی در ارتباط با سازه پل قدیم دزفول، مربوط به دوره ساسانیان است ولی عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود هستند، به دوره‌های تاریخی صفویه و قاجاریه برمی‌گردد. این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه‌ای، آجر و با ملاط ساروج ساخته شده‌اند. فرم معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی این شهرستان بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده است.
